Foeders van Palm
Een foeder is een groot houten
vat, waarin
bier gelagerd wordt. Ze worden gemaakt van eik of kastanjelaar, kunnen een capaciteit hebben van 3.000 tot 20.000
liter (of meer) en kunnen wel 150 jaar oud zijn. De
vaten worden met name door
lambik-
brouwers gebruikt. De
vaten worden meestal uit wijngebieden, zoals Frankrijk, Portugal en Spanje, aangekocht en worden enkel nog door de
brouwer zelf vervaardigd. Uit deze oude
vaten zijn de
looistoffen (
tannine), die een negatieve invloed hebben op het
bier, al verdwenen.
Omdat het een (zeer) groot
vat is heeft het
bier in verhouding weinig contact met het hout en zal het
bier hiervan weinig houtsmaak verkrijgen. Het hout laat een weinig zuurstof door, wat normalerwijze ongewenst is voor
bier, maar voor
melkzuurflora nodig is; zoals bij
Vlaams rood bruin.
Alleen in België worden foeders gebruikt door een aantal
brouwerijen, zoals o.a. Bockor, Boon, Palm, Lindemans, Rodenbach, Timmermans, Verhaeghe en Oud Beersel;
Bij Rodenbach staan de eiken foeders op drie muurtjes; zodat de onderzijde
belucht kan worden.
Boon heeft 62 foeders van 6.000 tot 12.000
liter groot.
Brouwerij Bockor heeft 2 nieuwe foeders van elk 20.000
liter.
Timmermans is in het bezit van enkele houten foeders van meer dan 6.000
liter.
Oud Beersel heeft 5 eiken foeders van ongeveer 4500
liter sinds maart 2010, en 6 eiken foeders van ongeveer 4000
liter sinds maart 2011. Deze foeders zijn gemaakt in Duitsland en zijn gedurende een aantal jaar eerst gebruikt geweest door wijnmakers in Frankrijk.
Rond oktober 2011 zullen er nog 2 foeders bijgeplaatst worden.
Bij Palm worden de eikenhouten vaten nog wel zelf vervaardigd door de kuiper van de
brouwerij. Ze worden nog net zo gemaakt als in 1821, dus zonder spijkers of schroeven. Om de
kuip waterdicht te maken, wordt er riet tussen de duigen gestopt. Vastgeklonken ijzeren vatringen houden het
vat bij elkaar.
Zoals te lezen valt op de website van Palm: "Het geheim zit in het eikenhout, dat net voldoende lucht doorlaat, zodat facultatief anaerobe micro-organismen, aanwezig op de binnenwand van de foeder net voldoende zuurstof krijgen om in de juiste conditie te zijn om de organische zuren om te zetten naar fruitige esters."
Lindemans heeft sinds 2005 weer een aantal foeders van 10.000
liter. Sinds 1980 hebben ze een groot aantal
RvS gisttanks, waaraan houtkrullen worden toegevoegd; een uit de Franse wijnwereld overgenomen techniek. Het
bier schijnt beter te zijn, dan het
bier, dat in de oude (verwaarloosde) foeders (van voor 1980) was bewaard.
Vertalingen
- Duits: fuder
- Frans: foudre
Links naar
Referenties